Witamina D3 – dlaczego warto ją suplementować, czy można ją przedawkować?
Najczęściej, gdy słyszymy o witaminie D3 to w kontekście niedoborów tej witaminy. Pomimo to przyjmowanie witamin na własną rękę, bez wcześniejszego określana ich poziomu nie jest najrozsądniejsze. Dlatego często pojawia się pytanie czy można przedawkować witaminę słońca (witaminę D3)?
Witamina D należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Jako jedna z nielicznych jest witaminą, którą organizm ludzki potrafi samodzielnie syntetyzować. Produkcja witaminy D odbywa się w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego. Zazwyczaj jednak skórna synteza witaminy D jest niewystarczająca i konieczne jest jej dostarczanie wraz z dietą lub dodatkowa suplementacja. To bardzo ważne, gdyż witamina D spełnia w organizmie wiele ważnych funkcji.
Przede wszystkim witamina D odpowiada za regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej w organizmie. Witamina D warunkuje prawidłowe formowanie się szkieletu kostnego oraz funkcjonowanie układu mięśniowego i układu nerwowego. Dodatkowo łagodzi stany zapalne skóry oraz wspomaga aktywność układu immunologicznego. Badania dowodzą, że jej odpowiedni poziom zmniejsza ryzyko występowania niektórych chorób (np. niektórych chorób nowotworowych, chorób autoimmunologicznych).
Czy można przedawkować witaminę D3?
Przedawkowanie witaminy D jest możliwe, lecz nie zdarza się zbyt często. Nie ma możliwości, aby zbyt wysokie stężenie witaminy D wystąpiło na skutek nadmiernej syntezy skórnej, bądź też dostarczenia zbyt dużej jej ilości wraz z dietą. W takiej sytuacji nadmiar witaminy D zostaje rozłożony do jej nieaktywnych metabolitów – tachysterolu oraz lumisterolu. Do przedawkowania witaminy D dochodzi na skutek przyjmowania zbyt dużych dawek suplementów diety oraz leków. O zatruciu witaminą D mówi się wtedy, gdy jej stężenie w surowicy krwi przekracza 100 ng/ml. Pamiętaj jednak, że do zatrucia witaminą D nie dochodzi podczas stosowania prawidłowych, zgodnych z rekomendacjami dawek. Warto jednak podkreślić, że objawy zatrucia witaminą D pojawiają się dopiero przy stosowaniu dawki 10 000 IU/dobę, bądź też jednorazowo dawki 50 000 IU. Sytuacja wygląda inaczej u osób z nadwrażliwością na witaminę D, m.in., z zespołem Williamsa-Beurena, idiopatyczną hiperkalcemią dziecięcą, chorobami ziarniniakowymi oraz niektórymi chłoniakami. To właśnie u tych osób najczęściej dochodzi do hiperwitaminozy D.
Jak dawkować witaminę D3?
Oczywiście należy zacząć od tego, że odpowiednio dopasowana dawka witaminy D3 to ta ustalona indywidualnie. Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Polską Agencję Naukową, potwierdzono, że nawet wyważona i różnorodna dieta nie jest w stanie dostarczyć całkowitego dziennego zapotrzebowania organizmu na witaminę D. Głównym źródłem tej witaminy jest bowiem jej synteza w skórze w reakcji na promieniowanie UV. Niestety, przebywanie w pomieszczeniach przez długi czas, noszenie ubrań zasłaniających ciało oraz używanie filtrów przeciwsłonecznych, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, przekładają się na powszechne niedobory witaminy D w tym okresie. Dlatego też zaleca się suplementację jako niezbędne uzupełnienie.
Jak dawkować witaminę D3 noworodkom i niemowlętom?
- Wiek 0–6 miesięcy: 400 j.m./dobę (10 μg/dobę) cholekalcyferolu od pierwszych dni życia niezależnie od sposobu karmienia.
- Wiek 6–12 miesięcy: 400–600 IU/dobę (10–15 μg/dobę) cholekalcyferolu, w zależności od dziennej ilości witaminy D spożywanej z posiłkami.
- Nie zaleca się stosowania kalcyfediolu u noworodków urodzonych w terminie i zdrowych niemowląt.
Jak dawkować witaminę D3 dzieciom od 1 do 10 lat?
- u dzieci zdrowych przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez co najmniej 15 minut w godzinach od 10.00 do 15.00 bez kremów z filtrem;
- w okresie od maja do września suplementacja nie jest konieczna, choć wciąż zalecana i bezpieczna;
- jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, zalecana jest suplementacja w dawce 600–1000 IU/dobę, w zależności od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok.
Jak dawkować witaminę D3 u młodzieży od 11 do 18 lat?
- u zdrowych nastolatków przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez co najmniej 15 minut w godzinach od 10.00 do 15.00 bez kremów z filtrem w okresie od maja do września suplementacja nie jest konieczna, choć wciąż zalecana i bezpieczna;
- jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, zalecana jest suplementacja w dawce 800–2000 IU/dobę, w zależności od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok.
Jak dawkować witaminę D3 od 19 do 65 roku życia?
- u osób zdrowych przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez co najmniej 15 minut w godzinach od 10.00 do 15.00 bez kremów z filtrem w okresie od maja do września suplementacja nie jest konieczna, choć wciąż zalecana i bezpieczna;
- jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, zalecana jest suplementacja w dawce 800–2000 IU/dobę, w zależności od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok.
Jak dawkować witaminę D3 u seniorów od 65 do 75 roku życia?
- z uwagi na zmniejszoną skuteczność syntezy skórnej suplementacja przez cały rok w dawce 800–2000 IU/dobę, w zależności od masy ciała i podaży witaminy D w diecie;
- z uwagi na zmniejszoną skuteczność syntezy skórnej oraz potencjalnie obniżoną absorpcję z przewodu pokarmowego i zmieniony metabolizm witaminy D suplementacja przez cały rok w dawce 2000–4000 IU/dobę, w zależności od masy ciała i podaży witaminy D w diecie.
Czy witamina D3 wpływa na tarczycę?
Funkcjonowanie tarczycy także zależy od witaminy D, której receptory również znajdują się w obrębie gruczołu tarczowego. Z uwagi dodatkowo na wpływ witaminy D na metabolizm takich składników mineralnych, jak chociażby wapń – biorący udział w zależnej od tarczycy gospodarce wapniowo-fosforanowej – nie sposób nie wiązać stężenia witaminy D z możliwościami pracy tarczycy.
Witamina D a niedoczynność tarczycy
Wykazano, że niedobór witaminy D w organizmie może predysponować zwłaszcza kobiety do pojawienia się niedoczynności tarczycy. W badaniach potwierdzono, że chorzy na niedoczynność tarczycy charakteryzują się także nieoptymalnym stężeniem witaminy D w organizmie.
Hashimoto a witamina D
Ważne jest działanie protekcyjne witaminy D w kontekście chorób autoimmunologicznych, w tym łuszczycy (o której przeczytasz poniżej), ale i choroby Hashimoto, dotyczącej tarczycy i rozwijającej się najczęściej jako kolejny etap niedoczynności gruczołu tarczowego. Niskie stężenie witaminy D w organizmie prowadzi do pogorszenia możliwości immunologicznych organizmu, wskutek czego może dochodzić do atakowania przez komórki odpornościowe własnych komórek ciała człowieka. Jeśli dochodzi do atakowania komórek tarczycy, mamy do czynienia z chorobą Hashimoto. Wykazano, że suplementacja witaminą D po diagnozie tej choroby może niwelować objawy i polepszać samopoczucie pacjentów, a szczególnie pacjentek, bowiem kobiety częściej od mężczyzn cierpią na chorobę Hashimoto.
Czy witamina D3 ma wpływ na kondycję naszej skóry?
Zadbanie o optymalne stężenie witaminy D w organizmie przekłada się też na stan skóry. Wykazano, że witamina D może wpływać na redukcję zmarszczek, lepsze nawodnienie skóry, polepszenie jej możliwości obronnych, regeneracyjnych, a także zniwelowanie stanów zapalnych.
Witamina D a trądzik
Trądzik to jedna z najczęstszych chorób skóry przebiegających ze stanem zapalnym. W związku z tym, że witamina D oddziałuje na funkcjonowanie układu odpornościowego (o czym poniżej), przekłada się to też na stan skóry objętej trądzikiem. Suplementacja witaminy D (w kroplach czy też w innej formie) może pomóc w niwelowaniu rozsianych na skórze ognisk stanu zapalnego, a także zapobiegać powstawaniu nowych. W terapii trądziku warto wykonać badanie stężenia witaminy D w organizmie i w razie niedoboru jak najszybciej dobrać dawkę w celu rozpoczęcia suplementacji.
Witamina D a łuszczyca
W związku z wysokim działaniem przeciwzapalnym witaminy D, także wszelkie choroby autoimmunologiczne (przebiegające naturalnie ze stanem zapalnym) mogą być niwelowane przez odpowiednią podaż czy też suplementację witaminy D. Do takich chorób należy też łuszczyca. Wykazano, że suplementacja witaminy D zmniejsza zaostrzenie choroby poprzez redukcję cytokin prozapalnych (o tym przeczytasz także w kolejnych akapitach). Optymalny poziom witaminy D w organizmie ponadto chroni człowieka przed rozwojem tej choroby – wykazano, że u ludzi z niedoborami witaminy D łuszczyca występuje częściej.
Przypomnienie!
Nie zapominaj, że w ofercie naszej marki własnej znajdziesz witaminę D3 wysokiej jakości, zarówno w połączeniu z witaminą K2, jak i samą. Witamina D3 rozpuszczona jest w oleju z krokosza barwierskiego, dzięki czemu jej przyswajalność jest większa. Małe kapsułki, wygodna forma podania, wysoka jakość, a zarazem stosunkowo niska cena (w porównaniu do wiodących producentów) mogą stanowić dodatkowe korzyści dla pacjenta. Poznaj lepiej produkty Zdrowych Korzyści i wspieraj świadomy wybór pacjenta!