Okres wiosenny zdecydowanie obfituje w pytania dotyczące redukcji wzdęć u wielu pacjentów. W miarę jak dni stają się dłuższe, a natura budzi się do życia, ludzie często odczuwają potrzebę odświeżenia swojej diety i poprawy samopoczucia. Wzdęcia, choć powszechne, mogą być uciążliwe i wpływać na jakość życia. Choć istnieją znane preparaty na wzdęcia, czy istnieją inne sposoby pomocy pacjentom? Jakie zmiany w diecie mogą być skuteczne w redukcji wzdęć?

Czym są wzdęcia? Jakie są ich przyczyny?

Wzdęcia są wynikiem nagromadzenia gazów w jelitach, co prowadzi do uczucia nadmiernego napięcia lub pełności w jamie brzusznej. Objawiają się one często w postaci uczucia rozpierania, dyskomfortu, bólu brzucha oraz wzmożonej produkcji gazów, które mogą być wydalane w postaci odbijania się lub wypróżniania.

Najczęstsze przyczyny wzdęć to:

• Nadmierne spożywanie tłustych pokarmów – tłuste potrawy mogą opóźniać opróżnianie się pokarmów, co prowadzi do zwiększenia czasu trawienia i fermentacji pokarmów, co z kolei może prowadzić do produkcji zwiększonej ilości gazów. Bardzo podobny mechanizm pojawia się w momencie, kiedy spożywamy zbyt dużą ilość przetworzonej żywności bogatej w trans tłuszcze.
• Problemy związane z trawieniem – Niektóre osoby mogą mieć trudności z trawieniem niektórych pokarmów ze względu na niedobory enzymów trawiennych lub inne zaburzenia trawienne, co może prowadzić do wzmożonej produkcji gazów.
• Nadmierne spożywanie napoi gazowanych – Napoje gazowane, takie jak cola czy gazowana woda, mogą wprowadzać dodatkowe gazy do układu pokarmowego, co prowadzi do zwiększenia ilości gazów w jelitach.
• Stres i zaburzenia ze strony układu pokarmowego – Stres może mieć wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego, prowadząc do zwiększenia produkcji gazów i wystąpienia wzdęć.
• Stosowanie nikotyny – Palenie papierosów zarówno tradycyjnych, jak i e-papierosów może mieć ogromny wpływ na nasz układ trawienny. Jedną z dolegliwości może być wzmożona produkcja gazów.
• Spożywanie niektórych pokarmów takich jak laktoza, czy rośliny kapustne.

Jakie pokarmy warto wyeliminować z diety chcąc zniwelować wzdęcia?

Jedną z przyczyny wzdęć jest nietolerancja pokarmowa. Nietolerancja laktozy występuje, gdy organizm nie produkuje wystarczającej ilości enzymu zwanej laktazą, która jest niezbędna do trawienia laktozy, czyli cukru mlecznego. W wyniku tego, nietrawiona laktoza dostaje się do jelita grubego, gdzie ulega fermentacji przez bakterie jelitowe. Ten proces fermentacji prowadzi do wzrostu ilości wytwarzanych gazów i kwasów, co z kolei może prowadzić do wzdęć oraz innych objawów nietolerancji laktozy.

W przypadku nietolerancji laktozy, warto rozważyć ograniczenie spożycia lub całkowitą eliminację produktów mlecznych zawierających laktozę, takich jak mleko krowie, jogurt, kefir, twaróg czy śmietana. Nietolerancja laktozy może być jednym z czynników przyczyniających się do wzdęć i innych objawów problemów żołądkowych. Ograniczenie spożycia produktów mlecznych zawierających laktozę oraz zastosowanie diagnostyki może pomóc w złagodzeniu objawów i poprawie komfortu żołądkowego.

Pokarmy, które warto wyeliminować jeśli zmagamy się ze wzdęciami to: rośliny strączkowe, warzywa krzyżowe oraz cebulowe, czy nawet gumy do żucia.  Warzywa krzyżowe, takie jak brokuły czy kalafior, oraz warzywa cebulowe, takie jak cebula czy czosnek, są bogate w błonnik i inne substancje trudno przyswajalne przez organizm. Mogą one przyczyniać się do nadmiernego powstawania gazów w jelitach, co prowadzi do wzdęć i dyskomfortu. Jeśli chcesz spożywać warzywa krzyżowe czy cebulowe, warto je przyprawić np. bazylią lub majerankiem, które mogą ułatwić trawienie i zmniejszyć ryzyko wystąpienia wzdęć.

Czym jest dieta FODMAP i czy może pomów w niwelowaniu wzdęć?

Dieta FODMAP to dieta opracowana przez naukowców oraz dietetyków. Nazwa FODMAP pochodzi od skrótu kilku grup składników pokarmowych: Fermentowalne, Oligosacharydy, Disacharydy, Monosacharydy i Poliole. Te składniki pokarmowe mogą być trudne do strawienia dla niektórych osób i mogą prowadzić do nadmiernej produkcji gazów w jelitach oraz objawów, takich jak wzdęcia, ból brzucha, biegunka czy zaparcia.

Dieta FODMAP polega na ograniczeniu spożycia produktów zawierających fermentowalne składniki pokarmowe, które mogą prowadzić do nadmiernego gromadzenia gazów w jelitach. Poprzez eliminację lub ograniczenie spożycia tych składników, dieta FODMAP może zmniejszyć ilość gazów produkowanych podczas trawienia, co z kolei może pomóc w zmniejszeniu wzdęć oraz innych objawów zespołu jelita drażliwego.

W diecie FODMAP zaleca się ograniczenie spożycia produktów bogatych w fermentowalne składniki pokarmowe, takich jak:

• produkty zawierające laktozę, takie jak niektóre produkty mleczne,
• cebula i czosnek,
• niektóre owoce, takie jak jabłka, gruszki, morele czy nektarynki,
• niektóre warzywa, takie jak cebula, czosnek, brokuły czy kapusta,
• niektóre ziarna, takie jak pszenica i pszenżyto.

Dla wielu osób cierpiących na zespół jelita drażliwego i inne problemy związane z układem pokarmowym, dieta FODMAP może być skuteczną strategią w redukcji wzdęć i innych objawów. Poprzez eliminację lub ograniczenie spożycia produktów bogatych w fermentowalne składniki pokarmowe, dieta FODMAP może zmniejszyć ilość gazów produkowanych w jelitach, co przekłada się na zmniejszenie wzdęć oraz innych nieprzyjemnych objawów.